Uzun müddət özünü stresli hiss etmək bizim iştahamızı dəyişə bilər.
Bu, bizdə piylənmənin inkişafı riskini daha da artıra bilər. Stresin
öhdəsindən necə gəlməyi öyrənmək öz çəkinizə nəzarət cəhdlərinizə
dəstək verən strategiyalardan biridir.
Həyatımızdakı çətin vəziyyətlərin nəticəsi olaraq özümüzü stresli
hiss etməyimiz normaldır. 2018-ci ildə Gallup qlobal sorğusunda
iştirak edən dünyanın 142 ölkəsində insanların 35 faizi günün əksər
hissəsində stresli olduqlarını bildirib. Bu stress tez - tez
qısamüddətli xarakter daşıyır və hərəkətə keçmək üçün bizi müsbət
şəkildə stimullaşdıra da bilər.
Amma biz özümüzü uzun müddət stresli hiss etsək, sağlamlığımıza
xələl gələ bilər. Biz yaxşı yatmırıq
və çox hərəkət etmirik. Bizim yemək rejimimiz də dəyişir və biz daha
çox qeyri-sağlam
qidalara meyl edirik. Stresə verilən bu reaksiyaların hamısı bizdə
piylənmənin inkişaf riskinin artmasında müəyyən rol oynayır.
Stress minilliklər boyunca təhlükəli vəziyyətlərdən sağ çıxmaq üçün
bizə kömək edən orqanizmimizin "mübarizə apar və ya qaç"
mexanizminin bir hissəsidir və adətən biz bunu yalnız qısa müddətlər
ərzində hiss edirik. Amma indi insanlar günün çox hissəsini stresli
keçirirlər, buna görə bu mexanizm
daim aktiv olur.
Bu baş verəndə stresə cavab olaraq biloji reaksiyada iştirak edən
əsas hormonlardan biri olan kortizol səviyyəsi yüksəlir. Kortizol
səviyyəsinin yüksəlməsinin təsirlərindən biri iştahanın
artmasıdır. Beləliklə, əgər biz özümüzü daim stresli hiss etsək, daha
çox qida qəbul etmə ehtimalımız da artır.
Bu, adətən hər hansı yüngül qidalar da olmur. Araşdırmalar göstərir
ki, stresli hiss etdiyimiz zaman enerji ilə zəngin qidalar bizi daha
çox cəlb edir. Bəlkə də bu, həmin qidaların stresdən azad olmağımıza
kömək edə biləcəyi ilə əlaqəlidir. Məhz buna görə də "rahatlamaq
üçün yemək" adlanır.
Belə ki, stress təkcə bizi daha çox yeməyə sövq etmir, həm də yemək
istədiyimiz qidanın
növünü dəyişir. Bu, piylənmədən əziyyət çəkən insanlarda nə üçün
normadan daha yüksək kortizol səviyyəsinin olmasını izah edir. Stress
həmçinin bizdə yuxunun
pisləşməsi, daha çox alkoqol qəbulu və daha az hərəkət etmə riskini
artırır ki, bu da piylənmə riskini artırır.
Beləliklə, biz nə edə bilərik? Stress hissinin öhdəsindən gəlməyə
kömək edə biləcək bir sıra müxtəlif strategiyalar var. Stresin və
stresli qidalanmanın öhdəsindən gəlmək üçün "Öz
qayğınıza qalın: Stresin və çəkinin öhtəsindən gəlməyin səkkiz
yolu" məqaləsini oxuyun.