Yuxu saatlarının azalması hormonlarımızın balansını dəyişə bilər. Bu,
daha çox yemək qəbuluna və kökəlməyimizə səbəb ola bilər. Buna görə
kifayət qədər yuxu almış insan qida qəbulu istəyinə daha çox
“müqavimət” göstərə bilir.
Yuxu sağlamlığımıza və həyat keyfiyyətinə böyük təsir göstərir.
Bədənimizin və beynimizin dincəlməsi və bərpası üçün hər gecə 7 - 9
saat yaxşı yuxuya ehtiyacımız var. Bundan daha az yuxu diqqətimizi
toplama qabiliyyətimizə mənfi təsirini göstərə bilər, immun sistemimiz
zəifləyə və nəticədə ehtiyacımızdan daha
çox qida qəbul edə bilərik. Belə hallarda əsasən qeyri-sağlam
qidalara üstünlük veririk.
Bir elmi tədqiqat göstərmişdir ki, az yatan (gündə yeddi saatdan az
yatan insanlar) kifayət qədər yatan insanlarla müqayisədə gündə 300
kalori daha çox qəbul edirlər. Bu ona görə baş verir ki, onlar
fast-food, pendir və yarımfabrikat ət kimi doymuş
yağ səviyyəsi yüksək olan qidalara meyl edirlər. Uzun müddət
ərzində belə gündəlik kalori artımı piylənmə
riskini yüksəldir.
Yaxşı istirahət edən insanlarla az yatan insanlar arasında bəzi
fərqləri orqanizmin hormon səviyyəsində görə bilərsiniz. Hormonlar
məlumat ötürücüləri kimi hərəkət edir və iştaha daxil
olmaqla, bədənimizin bir çox funksiyasını tənzimləməyə kömək edir.
Alimlər aşkar ediblər ki, sutkada beş saatdan az yatan insanlarda
qrelin hormonunun səviyyəsi artır və leptin hormonunun səviyyəsi azalır.
Qrelin "aclıq hormonu" kimi tanınır və beynimizə yemək
zamanının olduğu barədə məlumat verərək iştahamızı artırır. Digər
tərəfdən leptin beynimizə tox olmağımız barədə məlumat verərək bizi
yeməyi dayandırmağa məcbur edir. Bu
iki hormonun səviyyəsinin dəyişməsi səbəbindən biz aclığın və
iştahanın artmasını hiss edirik. Bu kökəlməyə
gətirib çıxara bilər.
Bioloji saatımız pozulduqda da belə hormonal dəyişiklik baş verə
bilər. Siz normal
yuxu rejiminə əməl etməsəniz, gecə növbəsində işləsəniz və ya
gecə vaxtı işıqlı otaqda yatsanız, bu hal baş verə bilər. Araşdırmalar
göstərir ki, bu amillər həm də insanlarda piylənmənin inkişaf riskini
artıra bilər.
Yaxşı yuxu
vərdişləri bizə sağlam seçim etməkdə və cəlbedici qidalara
müqavimət göstərmə qabiliyyətimizi yaxşılaşdırmaqda kömək edə bilər.
Bəzi sadə addımlar: eyni vaxtda yatmağa getmək və oyanmaq, həmçinin
hər gecə ən azı yeddi saat yatmaq. Daha ətraflı məlumat almaq üçün Dəstək
və alətlər bölməsində tövsiyələrimizin tam siyahısına baxın.